Piękno i wyjątkowość Beskidu Śląskiego

Najbardziej na zachód wysunięta polska część Beskidów Zachodnich od dawna cieszy się zainteresowaniem turystów. Jest świetnie przygotowana na ich przyjęcie – wytyczono tu mnóstwo szlaków pieszych i rowerowych, zbudowano liczne wyciągi narciarskie, przygotowano schroniska i kwatery. Lasy porastające niegdyś prawie cały Beskid Śląski zostały mocno przetrzebione, stąd z wielu grzbietów roztaczają się rozległe panoramy.

Autor foto: Dominik Imielski
Atrakcją pasma są malownicze skałki, ostańce i wychodnie, w tym najbardziej znana Malinowska Skała chroniona jako pomnik przyrody nieożywionej. Do osobliwości przyrodniczych tych terenów należy też duża liczba jaskiń, w których zimuje kilku gatunków nietoperzy. Beskid Śląski to także źródliska królowej polskich rzek – Wisły. O Baraniej Górze, gdzie biorą początek potoki źródłowe Wisły, słyszał każdy Polak. Najwyższym szczytem pasma jest górujące nad Szczyrkiem Skrzyczne (1257 m n.p.m.) – zimą znany ośrodek narciarski, latem tłumnie oblegany punkt widokowy. Popularne schroniska znajdują się na Szyndzielni, Klimczoku i Błatniej. Ze Szczyrku na Skrzyczne kursuje wyciąg krzesełkowy. Wygodne, 4-osobowe kanapy, wwożą chętnych na górę przez cały rok. Na Szyndzielnię można dotrzeć gondolową kolejką linową. Beskid Śląski znajduje się w bezpośrednim sąsiedztwie Bielska-Białej i popularnych miejscowości wypoczynkowych – Szczyrku, Bystrej, Wisły, Ustronia, jego przyroda została więc mocno przekształcona przez człowieka. Aby uchronić ją przed dalszym zniszczeniem, w 1998 r. większą część pasma objęto ochroną w ramach parku krajobrazowego. Monokultury świerka, które nasadzano od XIX stulecia, obecnie zastępuje się lasami mieszanymi z bukami i jodłami – drzewami, szumiały tu przed wiekami w pierwotnej puszczy karpackiej. Ciekawostką przyrodniczą jest występowanie na tym terenie odmiany świerka europejskiego, zwanego istebniańskim. Drzewa te charakteryzują się dobrą odpornością na szkodniki i zanieczyszczenie powietrza, a ich drewno jest używane m.in. do wyrobu najlepszych na świecie skrzypiec i wiolonczeli.

Czy wiesz że, świerk europejski, do którego należy odmiana istebniańska, jest najwyższym drzewem rodzimym w Europie? Drzewo to może osiągnąć wysokość ok. 70 m, choć jego średnia wysokość waha się między 30 a 50 m. Najwyższy polski świerk, który wyrósł na 55 m wysokości a średnica pnia mierzy 140 cm, jest okazem Puszczy Białowieskiej.
Czy wiesz, że nasiona istebniańskich świerków z których powstają sadzonki rozsyłane są po całej Europie? Obsadzane są nimi m.in. góry we Francji i Szwecji. Zanim jednak to nastąpi specjalna ekipa zbieraczy szyszek uzupełnia w Istebnej-Wyrchczadeczce zasoby Stacji Terenowej Karpackiego Banku Genów Świerka, gdzie w wielkich chłodniach przechowuje się kilkadziesiąt ton nasion najdorodniejszych okazów.